Çenelerde Görülen Kistler ve Tedavisi
Kist nedir?
Kist, vücudun herhangi bir bölgesinde görülebilen, genellikle içi sıvı dolu kitlelerdir. Kistler iyi huylu oluşumlardır, kötü huyluya dönüşümü bazı kist tiplerinde nadir de olsa görülebilmektedir.
Çene Kistleri neden oluşurlar?
Herhangi bir bölgede görülen uzun süreli iltihaplar kemik içinde, gelişimden kalan hücre artıklarını uyararak kistlerin oluşumunu başlatabilirler. Çenelerde görülen kistlerin birçok tipi vardır. Fakat en yaygın olanları diş dokusu kaynaklı (odontojenik) kistlerdir.
Kistler nasıl tedavi edilirler?
Kistlerin tedavisi cerrahi yöntemler ile yapılır. Sadece ilaçla kistlerin tedavisi gerçekleştirilemez. Kistler dişsiz bölgelerde görülebileceği gibi, dişli bölgelerde de izlenebilirler. Kist komşuluğunda bulunan sürmüş ya da gömülü dişlerin ameliyat esnasında çekimi gerekebilir.
Kistler bazen önemli anatomik yapılara (damar, sinir) da çok yakın olabilirler. Bu gibi durumlarda kistin bir bölümü alındıktan sonra, geride bırakılan kist dokusu pansuman ve takip ile tedavi edilebilir. Buradaki amaç, kritik anatomik yapının bütünlüğü bozulmadan kistin bir dereceye kadar küçülmesini sağlamaktır. Ameliyat esnasında anatomik yapıya zarar veremeyecek duruma gelen kist ikinci kez ameliyat edilerek tamamı çıkartılır.
Kist tedavi edilmezse ne olur?
Tedavi edilmeyen kistler her zaman büyüme eğilimindedirler. Bu da kistin hacim kazanarak çok daha fazla kemik yıkımı yaratmasına sebep olur. Bu gibi durumlarda çene kırığı riski artmaktadır. Ayrıca tedavi edilmeyen kistler enfekte olmaya yatkındırlar.
Kist operasyonunun riskleri nelerdir?
Kist operasyonunun riskleri, kistin büyüklüğüne ve konumuna göre farklılıklar göstermektedir. Nadir de olsa; enfeksiyon, sinir yapılarda geçici ya da kalıcı hasar ve çene kırıkları riskler arasında bulunmaktadır.
Kist operasyonu nasıl yapılıyor?
Kistin büyüklüğü ve hastanın uyum durumu değerlendirilerek bölgesel ya da genel anestezi altında yapılabilmektedir. Genel anestezi altında yapılacak ise anestezi uzmanı size gerekli bilgileri verecektir. Eğer lokal anestezi altında gerçekleştirilecek ise bu durum sizin ameliyat süresince uyanık olacağınız anlamına gelmektedir. Operasyona başlamadan önce ilgili bölge lokal anestezi yardımıyla hissizleştirilir. Bu hissizleştirme ağrı-acı duymanızı engelleyecektir fakat operasyon esnasında dokunma duyusu ve baskı hissi yaşamanız normaldir.
Cerrahi aletler ile kiste ulaşan cerrah kistin duvarlarını çevre yumuşak ve sert dokudan dikkatlice ayırır ve alır. İlgili bölgeyi artıklardan uzaklaştırarak temizler. Kesi yaptığı diş etini diker. Gerekli ise bir gazlı bez yardımıyla kompres yapmanızı isteyebilir.
Operasyon sonrası nelere dikkat etmeliyim?
Kanama: Eğer kompres yapmanız istendiyse operasyon sonrasında, gazlı bezi yaklaşık olarak yarım saat ısırmanız önerilir. Gazlı bezi çıkardığınızda kanama ya da sızıntı devam ediyorsa bir gazlı bez daha yerleştirip yarım saat daha hafifçe ısırmanız yerinde olacaktır. Sızıntı şeklindeki kan, tüm tükürüğünüzü pembeye ya da kırmızıya boyayabilir. Bu durum sizi yanıltıp aktif bir kanamanız olduğunu düşündürebilir.
Yeme-İçme: Anestezi etkisi geçmeden bir şey yemeyin, çiğneme yapmaktan kaçının. Anestezi altındayken farkında olmadan dilinizi ya da yanağınızı ısırabilirsiniz. İlk günlerde yumuşak gıdalarla beslenmeniz ve o tarafta çiğneme yapmamanız gerekmektedir. Bol bol su tüketmeye çalışın. Çiğneme konusunda rahatsızlık hissetmediğiniz zaman normal gıdalar tüketmeye başlayabilirsiniz.
Ağrı-Şişlik: Anestezi etkisi geçtikten sonra operasyon bölgesinde ağrı hissedebilirsiniz. Size reçete edilen ağrı kesicileri kullanmanız sizi rahatlatacaktır. İlgili bölgede şişlik de izlenebilir, bunun için de soğuk uygulaması yapabilirsiniz. Şişlik genelde 2-3 gün içerisinde azalma eğilimi gösterir. Doku altında morarma ve kan toplanması şişlik ile beraber görülebilir ve kaybolması bir haftayı bulabilir.
Ağız hijyeni: Operasyon sonrası yara iyileşmesini bozacak davranışlardan kaçınmak gereklidir. Bunun için, şiddetli ağız çalkalaması yapmamanız, pipet kullanmamanız, sigara ve alkolden uzak durmanız iyileşme açısından daha iyi olacaktır. Operasyon bölgesi hariç, diş fırçalamaya devam edebilirsiniz. Dikişleriniz var ise ne zaman aldırmanız gerektiğini hekiminize danışınız.
İlaç kullanımı: Reçete edilen ilaçlar haricinde bir ilaç kullanmanız önerilmemektedir.